Οι εμβολιασμοί μικρών ζώων
Το εμβόλιο είναι ένα σκεύασμα παθογόνου παράγοντα, που έχει την ιδιότητα, μετά τη χορήγησή του, να ενεργοποιεί ειδικούς μηχανισμούς άμυνας στον οργανισμό, παράγοντας αντισώματα με τους οποίους αντιμετωπίζεται ο παθογόνος παράγοντας στις πιθανές μελλοντικές μολύνσεις.
Το εμβολιακό πρόγραμμα που εφαρμόζουμε μας εξασφαλίζει την αποφυγή λοιμωδών νοσημάτων που πολλές φορές οδηγούν ακόμα και στο θάνατο κυρίως σε κουτάβια ή γατάκια μικρής ηλικίας, αλλά και στην αποφυγή ζωοανθρωπονόσων. Τονίζεται ότι η συνέπεια από πλευράς του ιδιοκτήτη, ιδιαίτερα στους πρώτους μήνες ζωής του ζώου, είναι καθοριστική για το καλύτερα επιθυμητό αποτέλεσμα.
Πότε ξεκινούν οι εμβολιασμοί;
Από τις πρώτες κιόλας ημέρες ζωής (σε ηλικία 6-8 εβδομάδων ) των τετράποδων φίλων μας είναι απαραίτητος να ξεκινήσει ο προληπτικός εμβολιασμός, ο οποίος συνεχίζεται μέχρι τη συμπλήρωση της 16ης εβδομάδας.
Αν ο σκύλος ή η γάτα σας δεν έχουν εμβολιαστεί μέχρι την ηλικία των 16 εβδομάδων, θα πρέπει σε διάστημα 3-4 εβδομάδων να γίνονται 2 εμβολιασμοί.
Για τη λύσσα αρκεί ένας μόνο εμβολιασμός σε ηλικία 12 εβδομάδων και έπονται οι αναμνηστικοί κάθε χρόνο.
Με αυτόν τον τρόπο συμβάλλουμε στα πλαίσια του εφικτού την αποφυγή κινδύνων της ζωής του φίλου μας.
Πόσο συχνά;
Το αρχικό εμβολιακό πρόγραμμα σε σκυλάκια και στα γατάκια ολοκληρώνεται μετά από 1 χρόνο, που γίνεται και ο πρώτος αναμνηστικός εμβολιασμός. Στην συνέχεια, οι αναμνηστικοί εμβολιασμοί επαναλαμβάνονται κάθε 1 χρόνο. Μονο αν τα ζώα ζουν σε ιδιαίτερα μολυσμένο περιβάλλον ενδέχεται να επαναλαμβάνονται πιο συχνά.
Τα προαιρετικά εμβόλια προσφέρουν επίπεδα ανοσίας που είναι προστατευτικά για 1 περίπου χρόνο, επομένως σε αυτά οι αναμνηστικοί εμβολιασμοί θα πρέπει να γίνονται ετησίως.
Στα έγκυα ζώα ο εμβολιασμός είναι ασφαλέστερο να γίνεται 1-2 μήνες πριν τη σύζευξη.
Σε γάτες και σκύλες που θηλάζουν είναι προτιμότερο να αποφεύγεται ο εμβολιασμος.
Απαραίτητα (core) ειναι τα εμβόλια που πρέπει να γίνονται σε κάθε ζώο, καθώς στοχεύουν στην πρόληψη σοβαρών μεταδοτικών νοσημάτων και ζωοανθρωπονόσων.
Προαιρετικά ( non-core) ειναι τα εμβόλια που εξαρτώνται από τις συνθήκες διαβίωσης του ζώου ( π.χ. Ημιαδέσποτο )
Στα υπερήλικα ζώα οι αναμνηστικοί εμβολιασμοί δεν χρειάζεται να γίνονται συχνότερα από τα 3 χρόνια.
Στα έγκυα ζώα ο εμβολιασμός είναι ασφαλέστερο να γίνεται 1-2 μήνες πριν τη σύζευξη. Το εμβόλιο για τον παρβοϊό αντενδείκνυται σε έγκυες γάτες και σκύλους διότι υπάρχει κίνδυνος πρόκλησης υποπλασίας της παρεγκεφαλίδας και μυοκαρδίτιδας αντίστοιχα.
Σε γάτες και σκύλες που θηλάζουν είναι προτιμότερο να αποφεύγεται ο εμβολιασμος.
Απαραίτητα (core) εμβόλια που γίνονται στο σκύλο είναι τα εξής:
- Εμβόλιο ενάντια στην Παρβοεντερίτιδα (τύφο του σκύλου),
η πιο σοβαρή και συχνή μολυσματική ασθένεια του σκύλου. Προσβάλλει κατά κύριο λόγο τα κουτάβια και μεταδίδεται με τα κόπρανα των άρρωστων σκύλων. Εμφανίζεται με έντονη και δύσοσμη διάρροια, τις περισσότερες φορές αιμορραγική, και έντονους εμετούς που οδηγούν το ζώο σε αφυδάτωση και κατάπτωση, ενώ ο θάνατος μπορεί να επέρθει έπειτα από 24-48 ώρες. Ο εμβολιασμός αποτελεί τη μόνη προστασία ενάντια σε αυτή τη νόσο. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δίνεται σε κουτάβια της φυλής Rottweiler, τα οποία και θεωρούνται τα πιο ευαίσθητα σε αυτή τη νόσο.
- Εμβόλιο ενάντια στη Νόσο του Carrè (μόρβα του σκύλου).
Μεταδίδεται αερογενώς από τα εκκρίματα των άρρωστων σκύλων. Προσβάλλει κυρίως κουτάβια 3-6 μηνών με κύρια συμπτώματα: ρινικό έκκριμα, επιπεφυκίτιδα, βήχα και αργότερα διάρροια, εμετό, ανορεξία. Τα ανεμβολίαστα ζώα που επιζούν της νόσου συχνά εμφανίζουν προβλήματα όπως οφθαλμικές βλάβες, επιληπτικές κρίσεις, ακόμα και παράλυση. Τα νευρολογικά συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν με καθυστέρηση ακόμα και μερικών μηνών. Όταν εμφανιστούν η κατάσταση είναι μη αναστρέψιμη.
- Εμβόλιο κατά της Λοιμώδους Ηπατίτιδας του σκύλου, ασθένειας που προσβάλλει το συκώτι.
Η οξεία μορφή της νόσου είναι σε θέση να προκαλέσει το θάνατο του ζώου σε διάστημα 24-36 ωρών. Οι σκύλοι που επιβιώνουν γίνονται συχνά φορείς της νόσου. ¨
- Εμβόλιο κατά του ιού της Παραϊνφλουέντζας του σκύλου, ο οποίος εμπλέκεται στην παθογένεση της Λοιμώδους Τραχειοβρογχίτιδας.
- Εμβόλιο κατά της Λεπτοσπείρωσης.
Η Λεπτοσπείρωση είναι ένα λοιμώδες νόσημα των ζώων ικανό να προσβάλλει και τον άνθρωπο (ζωοανθρωπονόσος). Συνήθως ο σκύλος μολύνεται από ακάθαρτα νερά ή από τα ούρα άλλων μολυσμένων ζώων (συνήθως ποντικών). Τα συμπτώματα αρχίζουν ξαφνικά έπειτα από 4-12 ημέρες επώασης και περιλαμβάνουν πυρετό, κατάπτωση, εμετό, ανορεξία, ίκτερο και αιμορραγική γαστρεντερίτιδα. Τα ούρα του σκύλου χρωματίζονται βαθύ πορτοκαλί, επέρχεται αφυδάτωση και ουραιμία λόγω νεφρικής ανεπάρκειας. Η ασθένεια προκαλεί μόνιμες βλάβες σε νεφρούς και ήπαρ.
- Εμβόλιο κατά της Λύσσας.
Η Λύσσα αποτελεί ένα ιογενές νόσημα του κεντρικού νευρικού συστήματοςֹ προσβάλλει όλα τα θερμόαιμα ζώα (συμπεριλαμβανομένου και του ανθρώπου) και απαντάται σε όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου. Η νόσος μεταδίδεται με το δήγμα ζώου που πάσχει από λύσσα ή επωάζει τη νόσο (έχει μέσα του τον ιό της λύσσας, χωρίς όμως να νοσεί) και εμφανίζεται με νευρολογικά, αναπνευστικά και γαστρεντερικά συμπτώματα. Η ελληνική νομοθεσία καθιστά υποχρεωτικό τον ετήσιο αντιλυσσικό εμβολιασμό για τους σκύλους και για τις γάτες.
Προαιρετικά ( non-core) εμβόλια για μερικές κατηγορίες σκύλων οι οποίοι, λόγω των συνθηκών ζωής και του περιβάλλοντος στο οποίο εκτίθενται, έχουν ανάγκη από επιπλέον προστασία ενάντια σε ορισμένες ακόμη νόσους:
- Εμβόλιο κατά της Λοιμώδους Τραχειοβρογχίτιδας του σκύλου.
Η λοιμώδης τραχειοβρογχίτιδα είναι γνωστή και σαν «βήχας του κυνοτροφείου», επειδή παρατηρείται συνήθως σε χώρους όπου φιλοξενείται μεγάλος αριθμός σκύλων. Ο συνωστισμός, η κακή διατροφή, ο κακός αερισμός, οι ακραίες τιμές θερμοκρασίας κι οι ακατάλληλες εγκαταστάσεις είναι οι παράγοντες που προδιαθέτουν για την εκδήλωση της. Η ασθένεια αυτή, της οποίας το κύριο σύμπτωμα είναι ο παροξυστικός βήχας, είναι ιδιαίτερα μεταδοτική από ζώο σε ζώο. Ο βήχας είναι συνήθως ξηρός, σαν κάτι να έχει κάτσει στο λαιμό του σκύλου, και εκδηλώνεται με τη μορφή κρίσεων, το ζώο δηλαδή βήχει συνεχώς για μεγάλο χρονικό διάστημα. Στο τέλος της κρίσης μπορεί να παρατηρηθεί εμετός. Οι κρίσεις βήχα μπορούν να εκδηλωθούν ανά πάσα στιγμή, συνήθως όμως προκαλούνται μετά από έντονη άσκηση, έξαρση ή από την πίεση που ασκεί το κολάρο στο λαιμό. Η ασθένεια αυτή είναι αυτοπεριοριζόμενη, δηλαδή μόνος του ο οργανισμός την περιορίζει και την εξαφανίζει μέσα σε χρονικό διάστημα το πολύ 40 ημερών. Μετά από μια περίοδο 10 ημερών έντονου βήχα, αρχίζει σιγά-σιγά η νόσος να υποχωρεί. Αυτά συμβαίνουν στην τυπική μορφή. Όμως, αν το ζώο είναι νεαρής ηλικίας ή πάσχει από άλλη ασθένεια, τότε ενδέχεται να υπάρξουν σοβαρές επιπλοκές. Εάν το κουτάβι σας ταξίδεψε πρόσφατα, φιλοξενήθηκε σε χώρο με πολλούς σκύλους ή ήρθε σε επαφή με σκύλο που παρουσίαζε παρόμοια συμπτώματα, είναι σκόπιμο να το εμβολιάσετε. Το εμβόλιο κατά της λοιμώδους τραχειοβρογχίτιδας δεν έχει προληπτικό χαρακτήρα, παρά μόνο αυτόν της μείωσης των συμπτωμάτων σε περίπτωση ήδη υπάρχουσας λοίμωξης.
- Εμβόλιο ενάντια στον Κορωναϊό του σκύλου.
- Εμβόλιο κατά της Λεϊσμανίασης.
- Εμβόλιο ενάντια στο Microsporum canis, το πιο συχνό δερματόφυτο (μύκητα) που απαντάται στο σκύλο, το οποίο προσβάλλει την κεράτινη στιβάδα της επιδερμίδας, τις τρίχες και τα νύχια, προκαλώντας χαρακτηριστικές κυκλικές δερματικές αλλοιώσεις οι οποίες χαρακτηρίζονται από την απώλεια τρίχας. Η μετάδοσή του δερματόφυτου γίνεται από την άμεση επαφή με μολυσμένο ζώο, καθώς και από το περιβάλλον, καθώς τα σπόρια είναι πολύ ανθεκτικά και μπορούν να παραμείνουν στο περιβάλλον για πολύ καιρό. Η αντιμετώπισή του είναι πολύ σημαντική, καθώς εύκολα μπορεί να προσβάλλει και τον άνθρωπο.
Τα Απαραίτητα (core) εμβόλια που γίνονται στη γάτα βοηθούν στην πρόληψη των παρακάτω ασθενειών:
- Εμβόλιο κατά της Λοιμώδους Ρινοτραχειίτιδας της γάτας, νόσημα που χαρακτηρίζεται από φτέρνισμα, στοματικά έλκη, ρινικό έκκριμα, επεφυκίτιδα, πυρετό και ανορεξία. Στην περίπτωση της χρόνιας μορφής, τα αναπνευστικά προβλήματα είναι μη αναστρέψιμα. Η θεραπεία είναι αμφίβολης έκβασης, ενώ η πρόληψη θεωρείται σημαντική, ιδιαίτερα σε χώρους όπου συνωστίζεται μεγάλος αριθμός ζώων.
- Εμβόλιο ενάντια στον Καλυκοϊό, ο οποίος εμπλέκεται στο σύμπλεγμα των νοσημάτων του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος της γάτας.
- Εμβόλιο κατά της Πανλευκοπενίας (γαστρεντερίτιδα της γάτας), ασθένειας σοβαρής και πολύ συχνά θανατηφόρας για τα μικρά γατάκια. Χαρακτηρίζεται από γαστρεντερικού τύπου συμπτωματολογία οξείας μορφής (εμετός, πόνος στην κοιλιακή χώρα, έντονη αφυδάτωση).
- Εμβόλιο ενάντια στην Ιογενή Λευχαιμία της γάτας. Τα συμπτώματα της νόσου αυτής είναι αρχικά αόριστα, ασαφή (μείωση ή απώλεια της όρεξης, κατάπτωση, απώλεια βάρους). Στη συνέχεια είναι δυνατό να παρατηρηθούν συμπτώματα όπως αναιμία, ίκτερος, στοματίτιδα, δύσπνοια, εμετός, διάρροια, κ.α. Η μετάδοση του ιού της Λευχαιμίας γίνεται μέσω των ρινικών εκκριμάτων και του σάλιου του άρρωστου ζώου. Οι γάτες που έχουν πρόσβαση σε εξωτερικούς χώρους ή που έρχονται σε επαφή με άλλες γάτες που ζουν ελεύθερες, βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο, συνεπώς ο εμβολιασμός τους κρίνεται απαραίτητος. Το εμβόλιο μπορεί να χορηγηθεί μόνο αφού γίνει το ειδικό τεστ για να επιβεβαιωθεί πως το ζώο δε νοσεί.
- Εμβόλιο ενάντια στην Χλαμυδίαση της γάτας, η οποία προκαλεί επεφυκίτιδα και ρινίτιδα. Τελευταία έχει περιγραφεί στον άνθρωπο μια μορφή επεφυκίτιδας που προκαλείται από την επαφή με το οφθαλμικό έκκριμα της μολυσμένης γάτας, συνεπώς η χλαμυδίαση θεωρείται εν δυνάμει ζωοανθρωπονόσος.
- Εμβόλιο κατά της Λύσσας. Στη χώρα μας ο ετήσιος εμβολιασμός κατά της λύσσας είναι υποχρεωτικός και για τις γάτες.
Προαιρετικά ( non-core) εμβόλια στη γάτα είναι αυτά της ιογενούς λευχαιμίας, της B.bronchiseptica και της Λοιμώδους Περιτονιτιδας (FIP).
ΠΡΟΣΟΧΗ : Μετά από κάθε εμβολιασμό, σε οποιαδήποτε ηλικία και αν πραγματοποιηθεί, υπάρχει η μικρή πιθανότητα να εμφανιστούν ήπια συμπτώματα όπως ανορεξία, ληθαργικότητα, υπνηλία που διαρκούν για μία έως δύο μέρες το πολύ, χωρίς κανένα κίνδυνο για το ζώο, ενώ πολύ σπάνια παρατηρούνται αλλεργικές αντιδράσεις.
ΜΗΝ ΠΑΡΑΜΕΛΕΙΤΕ ΤΟΝ ΕΤΗΣΙΟ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΙΔΙΩΝ ΣΑΣ